ÇELTİK ÜRETİCİLERİNE UYARI EKONOMİ 10 Agustos 2020 - 15:48 0 ![]()
Yanıklık hastalığına (yaprak, boÄŸum, salkım, salkım sapı yanıklığı) kurt boÄŸazı, sam vurması, pas, gibi isimler de verilmektedir. Kışı çeltik tohumlarında, hasat sonrası tarlada kalan bitki artıklarında veya darıcan (Echinochloacrus-gailiRoem et Schult) gibi bazı yabani buÄŸdaygillerde geçiren hastalık etmeni Fungusolup; misel formunda kışı geçirir. Bunların oluÅŸturduÄŸu konidiosporlar rüzgar veya sulama suyu ile saÄŸlam bitkilere ulaÅŸarak uygun koÅŸullarda, sekonder (ikincil) enfeksiyonları oluÅŸtururlar" diyen Orhan Sarı ÅŸu bilgilere yer verdi; Yanıklık hastalığının geliÅŸmesinde; yüksek sıcaklık ve orantılı nem ile yağış miktarı ve yağışlı gün sayısı önemli olup; hastalık oluÅŸumu için; optimum sıcaklık 25-28°C orantılı nemin %85-100 olması ve diÄŸer koÅŸulların uygun olması yeterlidir. İlimizde yağışlar, günlük oluÅŸan çiÄŸ gibi mevsimsel faktörlerin yaratmış olduÄŸu rutubet ortamının, yaprak üzerinde günün geç saatlerine kadar devam etmesi, hastalık oluÅŸumunu artırmaktadır. Bitkide belirtiler yaprak, yakacık, kın, boÄŸum, salkım, salkım boÄŸumu ve tane kavuzlarında görülür. Yaprak lekeleri temmuz ayından itibaren görülmeye baÅŸlar. Bu lekeler iÄŸ veya baklava dilimi ÅŸeklinde, iki ucu sivri, ortası gri-bej veya saman sarısı renkte olup etrafı kahverengi bir hale ile çevrilidir. Lekelerin ÅŸekli, sayısı, büyüklüÄŸü çeltik çeÅŸidinin duyarlılığına, etmen ırkının hastalandırma yeteneÄŸine ve hastalık geliÅŸimi için çevre koÅŸullarının uygunluÄŸuna baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸir. BaÅŸlangıçta ayrı ayrı ve küçük olan lekeler daha sonra büyüyüp birleÅŸerek yaprağın tamamen kurumasına neden olabilirler. Etmenle bulaşık olan yakacık, iplikle sıkılmış gibi bir görünüm alır. Yakacıktaki leke, yaprak kınına doÄŸru uzanabilir. Kın üzerindeki lekeler yaprak ayasındakilerden farklıdır. Sap üzerinde ise yaÄŸ lekesini andıran belirtiler oluÅŸur ve bu lekelerin üzerlerinde petrol yeÅŸili renkte küf geliÅŸir. Bitki üst kısmından çekilirse boÄŸumdan kopar ve çoÄŸunlukla boÄŸumun alt kısmında bitki saÄŸlam olmakla beraber, sonraki dönemlerde alt kısımlardaki, birinci ve ikinci boÄŸumlarda önce doku yumuÅŸaması, sonra kahverengileÅŸme ve siyahlaÅŸma ÅŸeklinde görülen "boÄŸum enfeksiyonları" meydana gelir. Salkım oluÅŸumundan sonra, salkımın hemen altındaki boÄŸumda da yanıklık enfeksiyonu görülebilir. Buna "salkım boÄŸum yanıklığı" ismi verilir. Bu durumda salkım normal yeÅŸil renk yerine, mavi-yeÅŸil renk alır. Boyun enfeksiyonunun oluÅŸ zamanına göre, ya kavuzlar içinde tane hiç oluÅŸmaz ve boÅŸ kavuzlar meydana gelir veya ince, cılız, çimlenme yeteneÄŸi ve pazar deÄŸeri olmayan, tebeÅŸir gibi beyaz daneler oluÅŸur. Hastalığın görülmesinde etmene dayanıksız çeÅŸit kullanımı; yüksek dozda kullanılan azot miktarı, fosfor eksikliÄŸine sebep olan dengesiz gübreleme, azotun zamansız uygulanması, sık veya geç ekim yapılması, su seviyesinin derin tutulması, serin sulama suyu ve mahsulün susuz bırakılması gibi kültürel koÅŸullar, hastalık geliÅŸmesini teÅŸvik eder hastalık tarlada baÅŸlangıçta, azotlu gübrenin fazla kullanıldığı veya daha sık ekim yapılan kısımlarda, 1-2 m çapında çökmüÅŸ haldeki ocaklar olarak dikkati çeker. EÄŸer, hastalığın geliÅŸmesini teÅŸvik eden uygun koÅŸullar devam ederse, bu ocakların çapı büyür ve hatta tarlanın tümünü kaplayabilir. Epidemi yıllarında zarar oranı, bazı tarlalarda %100'e ulaÅŸabilir. Mücadele için; Hastalıktan ari sertifikalı tohumluk kullanılmalıdır. Hastalığa toleranslı veya dayanıklı çeÅŸitler ekilmelidir. Hasat sonrası tarladaki hastalıklı bitki artıkları yok edilmelidir. Analiz sonuçlarına göre dengeli gübreleme yapılmalı ve aşırı azotlu gübre kullanımından kaçınılmalıdır. Tarlada su seviyesi derin tutulmamalıdır. Gereksiz yere su kesimi yapılarak, mahsul susuzluk stresine sokulmamalıdır. Sulama suyunun soÄŸuk olmamasına özen gösterilmelidir. Ekim zamanında yapılmalıdır. Sık ekim yapılmamalıdır. 2019 yılı verilerine göre ilimiz de 75.306 da alanda, 57.904 ton çeltik üretimi yapılmakta olup bu sayısal veriler ile İlimiz, ülke çeltik üretiminde önemli bir yerdedir. Üretim ve verimimizi her yıl artırmak üreticilerimizin zaten bildiÄŸi baÅŸarılı olduÄŸu konuda İl İlçe Müdürlükleri olarak sahada çiftçimizin yanında olmaya gayret göstermekteyiz. Ekonomik öneme sahip ürünlerde hastalık ve zararlılar konusunda üreticilerimizin mutlaka İl/İlçe Müdürlükleri ile irtibat halinde olmaları; etmenin tespiti durumunda en yakın il/İlçe MüdürlüÄŸüne gidilerek teknik destek alarak mücadele için ruhsatlı pestisitleri kullanmaları gerekmektedir”
X
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen ziyaretçilere aittir.
X
Habere hiç yorum yapılmamış. İlk yorumu siz yapın.
BAKMADAN GEÇMEYİN
FOTO GALERİ SON DAKİKA HABERLERİ
|